Кулун тутар 5 күнүгэр бүттүүн Сахабыт сиригэр норуот маастарын күнэ киэҥник бэлиэтэнэр. Улуу Кыайыы 80 сылын чэрчитинэн ыытыллар буолан өссө эбии суолталаах. Ийэ дойдуга бэринии, култуураны, үгэстэри сомоҕолооһун ситимэ быстыбат. Үйэттэн үйэҕэ номоххо киирбит уус өбүгэлэрин үтүө дьарыгын утумнаан, ситимнэрин салҕаан, талба талааннаах иистэнньэҥнэр, тимири ыллатар уустар, мас оҥоһуктар маастардара, үйэлээҕи үөдүтээччилэр, оһуор дьарҕаа түһэрээччилэр, илиилэрин сылааһын таҥаска иҥэрэн, дууһаларын ырыатын оһуорга тиһэн, үйэлээх оҥоһуктары айааччылар үгүстэр. Кинилэргэ анаан Саха сирин норуотун маастардарын күнэ олунньу 21 күнүттэн 2012 с. 1227 №- дээх Ыйааҕынан норуоттар култуурнай нэһилиэстибэлэрин харыстыыр уонна сайыннарар сыаллаах Саха Республикатын Президенин Е.А. Борисов Ыйааҕынан тэриллибитэ.
Бу кэрэ бэлиэ күн “Түмсүү” култуура дьиэтигэр нэһилиэкпит талба талааннаахтарыгар, норуот уус-уран оҥоһуктарын оҥорооччуларыгар, тарҕатааччыларыгар дириҥ билиниибитин уонна ытыктабылбытын биллэрэн “Уруйдан, уус күнэ!” бэртээхэй тэрээһини ыыттыбыт.
Ыытааччы уус-уран салайааччы Мичил Томскай киирии тылын, эҕэрдэтин кэнниттэн култуура дьиэтин дириэктэригэр Андриян Христофорович Гороховка эҕэрдэ тылы биэрдэ. Бу дьоро киэһэбит сахалыы таҥастаах хаамыы көрдөрүүтүнэн саҕаланна.
Манна бастакы миэстэни дьабака бэргэһэлээх сахалыы сон кэмпилиэгин толору кэппит ”Тугутчаан” уһуйаан сэбиэдиссэйэ Екатерина Николаевна Протодьяконова ылла, иккискэ — сахалыы сонун оҕуруонан оһуордаан киэргэппит ытык саастаахпыт Ирина Константиновна Колемова буолла, үһүскэ — култуура дьиэтин актыбыыската Марфа Федотовна Абрамова буолла.
Ону таһынан маастар кылаастар ыытылыннылар. Манна олохтоох дьаһалта үлэһитэ Лариса Ивановна Тоскина кириэстии вышивканы оҥорууга, оттон эдэр ийэ Людмила Петровна Емельянова хотугу матыыпка төбө уонна түөс киэргэлин станокка дьэрэкээн оҕуруонан тигиигэ маастар кылаастары көрдөрдүлэр.
“Иис-оһуор, араас оҥоһук алыбыгар” быыстапка туран кэлбит дьон кэрэхсии- сэргии көрдүлэр. Манна хаһыс да сылын кыттыыны ылар: Яна Николаевна Томская таба тириититтэн, кыбытыгынан тикпит көбүөрдэрэ, Римма Николаевна Томская оҕуруонан оҥорон тикпит киэргэллэрэ; Лариса Тоскина кириэстии вышивканан оҥорбут үлэлэрэ, итиэннэ Людмила Емельянова оҕуруонан тикпит оҥоһуктарын хаартысканан истиэндэтэ туруорулунна.
Нэһилиэкпит кэрэ аҥаардарын үлэлэрин таһынан олохтоох, тарбаҕар талааннаах уус киһибит Евгений Евгеньевич Севостьянов маһынан оҥорбут араас оҥоһуктара быыстапкаҕа туруоруллан дьон сэҥээриитин ылла. Ол курдук маҕаһыын атыытыттан уратыта суох: косметика полката, күлүүс уурар анал тэрил, хотугу дьон туйгун аһын — тоҥ балыгы кыһар анал тэрил уо.д.а.туруорулунна. Ахтан аастахха, кини ыһыахтыыр ытык сирбит ураһаларын, бэсиэдкэлэрин туппут уус киһибит буолар. Ону тэҥэ быыстапкаҕа бэйэлэрин оҥоһуктарын аҕалан кыттыыны ыллылар “Алгыс” бэтэрээннэр кулууптарын эбээлэрэ: Ульяна Николаевна Попова, Ирина Константиновна Колемова, Зоя Гаврильевна Горохова, Марфа Федотовна Абрамова.
Кэлбит дьон “Уран иис, талба талаан” кинигэ быыстапката туруоруллан саҥа кинигэлэри сэргии көрдүлэр, сөбүлүү көрбүт таҥастарын киэптэрин куоппуйалатан илдьэ бардылар, сахалыы уонна төрүт таҥастаах, чаппараахтаах, кыбытык көбүөрдэрдээх флешмоб үҥкүүлээн сэргэхсийдилэр. Түмүккэ уопсай хаартыскаҕа түһэн дьоро күнү, кэрэ түгэни үйэтиттибит. Кыттыбыт дьоммутугар махтал суруктар туттарылыннылар, оттон миэстэлэспиттэр Добун суруктары уонна бириистэри тутан үөрдүлэр.
Талба талааннаахтарбытыгар, уран уустарбытыгар: “айар алып умсулҕана угуйа турдун, айымньылаах үлэҕит үтүө түмүктэрдээх буоллун!” диэн алҕаан туран, өссө элбэх ситиһиилэри, дьолу-соргуну, уйгулаах олоҕу баҕарабыт!
Елизавета Горохова, Тумат н.