Күн аайы радионан “Патриот диэн кимий?” диэн ыйытыкка өрөспүүбүлүкэбит биллэр дьоно эппиэттииллэрин истэр киһи элбэх буолуо. Дьэ онно “патриот” диэн тылы олус бэркэ анааран этэллэр. Саха тылын быһаарыылаах тылдьытыгар маннык быһаарыллар: “Патриот диэн бэйэтин дойдутугар, норуотугар улахан бэриниилээх киһи”.
Любовь Иннокентьевна Горохованы төлөннөөх патриот диирбит оруннаах. “Дьааҥы сардаҥата” оройуон хаһыатыгар үлэҕэ бэриниилээх, талааннаах дьоммутун элбэхтик сырдаппыта. Дойдутун хоһуйан суруйбут хоһоонноро бэчээттэммитэ. Олорбут, улааппыт Киров учаастагын олохтоохторун туһунан бэрт интэриэһинэй ис хоһоонноох, хаартыскалардаах брошюра таһаартарбыта.
Любовь Иннокентьевна олорор чааһынай дьиэ тиэргэнэ куруутун ып-ыраас, үүммүт талахтар, соҕуруу дойдуга киэргэтэллэрин курдук, кыһаллан кырыллыбыттар, көстүүтэ атын, арбайан үүммэтэх…
Арай сайын саҕаланыыта, кумаар түһэ илигинэ, сыантырга турар таас этээс дьиэтин таһын Любовь Иннокентьевна кыраабылынан харбыы сылдьарын көрөн тохтоотум уонна эттим: “Бу этээскэ эдэр, сэниэлээх дьон олороллор, хомунуохтара”. Онуоха эппиэттээтэ: “Этэ сылдьыбытым да дьонум кыһамматтар, бөһүөлэкпит сүрэ бэрт, сыыс-бөх, хайдах кыһаммакка ааһа туруохпунуй. Суолум дии. Маны тарбаан ыраастаабытым кыра кылаат буоллаҕа. Ыал барыта тулатын хомуна сылдьара буоллар, биһиги да Хаһааччыйабыт ыраас, дьон сүргэтэ көтөҕүллэр түөлбэтэ буолуо этэ…” Олорор сирбит ыраас, тулалыыр эйгэбит киһини үөрдэр туһугар кыһаллар дууһалаах киһи буоллаҕа.
Любовь Иннокентьевна – биллэр общественник, уус-уран тыллаах, ылларыылаах этиилээх, нэһилиэк хас да төгүллээх депутата, идэтинэн медицинскэй сиэстэрэ, сыана бэтэрээнэ, айар куттаах иистэнньэҥ, худуоһунньук. Хаһааччыйатын туһугар элбэхтэ турууласпыт, эппит- суруйбут патриот киһи буолар.
Кырдьаҕас дьоҥҥо ураты болҕомто ууран, кинилэри үөрдэр ыраас санаалаах Любовь Иннокентьевна, бэйэтэ сэрии оҕото буолан, Кыайыы 75 сылыгар анаан альбом-кинигэ оҥорон оскуолабыт музейыгар бэлэхтээбитэ. Бу маннык үлэни – ахтыыны хомуйар, таҥан оҥорор олус сыралаах үлэттэн, баҕаттан, кытаанах санааттан, тулууртан тахсар. Альбому бэйэбит кыыспытыгар, дьоҥҥо аламаҕай сыһыаннаах, урбаанньыт Аметова Мария Анатольевнаҕа сакаастаан оҥорторбут.
Быйыл Кыайыы 80 сылыгар анаан Любовь Иннокентьевна альбомуттан, сэрии оҕолорун ахтыыларын оройуоммут хаһыатыгар таһаарабыт.
Надежда Макарова
Макарова Матрена Ивановна
Матрена Ивановна Усуйаана улууһун төрүт олохтооҕо. 1935 сыллаахха балаҕан ыйыгар төрөөбүтэ. Уус-Дьааҥы бөһүөлэгин элбэх оҕолоох Барабанскайдар дьиэ кэргэннэригэр үһүс оҕонон күн сирин көрбүтэ.
М.И. Макарова — сэрии сылын оҕото, тыыл уонна үлэ бэтэрээнэ, Усуйаанаҕа кулуупка библиотекарынан, детсадка поварынан, Хаһааччыйаҕа балыыһа завхоһунан, регистратураҕа үлэлээбитэ. Хаһааччыйаҕа нэһилиэк сэбиэтин хас да ыҥырыылаах депутата, Усуйаана оройуонун депутата, общественник, нэһилиэк дьахталларын сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ, төрөппүт кэмитиэтин бэрэссэдээтэлэ, ревизионнай хамыыһыйа чилиэнэ, Хаһааччыйа участковай балыыһатын профсоюһун чилиэнэ. Тэрилтэҕэ үлэтин уонна общественнай үлэтин иһин олус элбэх наҕараадалаах. Хаһааччыйа Бочуоттаах олохтооҕо. Оҕолор, сиэннэр, хос сиэннэр этэҥҥэлэр.
***
Матрена Ивановна ахтыыта:
“Сэрии ыар тыына биһиги тыйыс салгыннаах дойдубутун тумнубатаҕа. Фроҥҥа көмө диэн балыгынан, кырсанан, итии таҥас тигиитинэн, өбүгэлэрбит хаалларбыт көмүстэрин, киэргэллэрин, иһит-хомуос туттаран көмө оҥоһуллара.
Сэрии саҕаланыыта биэс саастаахпын. Олохтоох дьон бары балыкка сылдьаллара. Ол иһин өрүс нөҥүө Чаалбааҥҥа олорбуппут. Күндүөбэй сиирбит көҥүллэммэтэ, фроҥҥа ыытар этилэр. Дьоммутугар туһалаан, биһиги Агаша эдьиийбинээн күнү күннээн күстэҕи күөгүлүүрбүт. Ону соркуойдаан сиирбитин өйдүүбүн, амтаннаах да буолара.
Даайа эдьиийим ол саҕана биһиэхэ олорор этэ. Кини сэбиэт хонтуоратыгар баран «Родина» радионан сэрии толоонун сонунун истэн кэлэрэ уонна кэпсиирэ. Биһиги улахан дьону кытта тэҥҥэ “кыайбыттар үһү” диэтэҕинэ үөрэрбит, эбэтэр “өстөөх кимэн киирбит” диэни иһиттэхпитинэ хомойорбут.
Ийэм Барабанская Александра Михайловна нэһилиэк дьахталларын кытта эмиэ балыкка сылдьара. Таҥас-сап кырыымчыга, эрэһиинэ саппыкы суоҕа. Ийэбит оҕолорун хаалларан күһүн муустаах тымныы ууну атах сыгынньах кэһэ сылдьан илими соһоро. Көскө кэлбит спецпереселенец араас омук дьахталлара эмиэ кинилэри кытта балыктыыллара. Күһүҥҥү халлаан ардаҕа, тыала, хаара сүрдээх буоллаҕа. Тоҥо-тоҥо, муустаах ууну кэһэн, былааны толороору, Кыайыы туһугар кылаат киллэрээри бары туруналлара, ким да туора турбата. Кыах баарынан, ким күһэйиллэн, сарсыарда аайы үлэлии диэн хаардаах, муустаах ууну оймоон, илими соһон биэрэк устун хаамаллара. Дьахталлары аһынан хайыыр да кыах суоҕа.
Ийэм барахсан илийбит таҥаһын устан баран муустаах ууга тоҥон, кыһыл буола кытарбыт атаҕын үөһэ тыына-тыына имэринэ олороро харахпар бу көстөр. Төһөлөөх эрэйи, ыарыыны, күһүн өксүөнүн, ыарахаттары ааһаллара, тулуйаллара…
Ийэбитин Александра Михайловнаны сытыы-хотуу, ыарахан үлэттэн чаҕыйбат дьахтар диэн буолуо, бэкээринэҕэ үлэҕэ анаабыттара. Үлэтэ сарсыарда эрдэттэн, ардыгар түүн ортотугар диэри буолара. Сарсыарда эрдэ туран оһох отторо. Бэйэтэ мас кэрдэн аҕалан, таһан хайытара, өрүстэн уу баһара, үрдүк биэрэги элбэхтэ тахсан-түһэн, хаста да төхтөрүйэн буочукатын толороро. Туох баар үлэни соҕотоҕун толороро. Олус кыахтаах, сытыы-хотуу, күүстээх, кытаанах санаалаах, олус тулуурдаах киһи этэ, ийэм барахсан.
Аҕам Иван Игнатьевич куруутун кырсалыыр этэ. Эмиэ фроҥҥа, өстөөҕү урусхаллыырга туһалаатарбыт диэн уонна кытаанах ирдэбилинэн тыйыс тыаллаах, ытыйар буурҕалаах туундараҕа кырсаны бултууллара. Дьэ ол иһин биһиги, оҕолор, бары ийэбитигэр көмөлөһөр буоларбыт. Ийэбит тугу соруйарынан оҥорон иһэбит, ким тугу сатыырынан. Афоня убайым ийэтинээн мас кэрдэн сыарҕанан соһооччулар. Ийэм бэйэтэ мас хайытар этэ, биһиги кыстыырбыт. Ону таһынан элбэхтик бурдук куулун ыраастыырбыт, тэбиирбит, бэкээринэҕэ хомунуу элбэх буолааччы.
Сэрии саҕана ыарахан олох буоллаҕа. Балыгы илимтэн дьиэҕэ аҕалар көҥүллэммэт этэ. Кэтэбил буолара, дьон куттанар этэ. Кистээн аҕаллаххына буруйданаҕын, хаайыыга ыыталлар диэн кэпсэтэллэрэ.
Сэрии бүппүт диэн үөрүүлээх сонуну радионан биллэрбит күннэрин олус үчүгэйдик өйдүүбүн. Ол маай күн ып-ыраас, күп-күөх халлааннаах, чаҕылыччы тыкпыт күннээх, сып-сылаас салгыннаах, үөрбүттүү дьүһүннээх курдук этэ. Үс дьүөгэбинээн сыыр үрдүнэн хааман иһэрбит уонна үөрэ-үөрэ, ытыспытын таһына-таһына сэрии бүппүт, аны хаһан да сэрии буолбат диэн үөрүүлээх өрөгөйдөөх күммүтүн умнубаппын. Санаабар тула өттүм барыта саҥалыы, сырдыгынан сыдьаайан кууһара.
Сэрии хаһан да буолбатын! Күөх халлаан хаххалаатын! Эйэлээх олох салҕаннын!”
Голикова Роза Ильинична
Мин 1941 сыллаахха алтынньы 15 күнүгэр Тумат нэһилиэгэр төрөөбүтүм. Аҕам — Голиков Илья Ильич, ийэм — Голикова Улита Гаврильевна. Бииргэ төрөөбүттэр бэһиэ этибит. Үс сааспыттан эһэлээх эбэбэр иитиллибитим.
1948 сыллаахха Тумат оскуолатыгар үөрэнэ киирбитим, начаалынай оскуоланы бүтэрбитим.
1952 сыллаахха Хаһааччыйа нэһилиэгэр үэрэнэ кэлбитим, интернакка олорбутум. Оскуоланы бутэрбитим.
1962 сыллаахха Баатаҕайга лаборант үөрэҕэр кууруска үөрэммитим уонна бүтэрэн кэлэн Хаһааччыйа участковай балыыһатыгар лаборанынан, медицинскэй сиэстирэнэн үлэлээбитим.
1993 сыллаахха пенсияҕа тахсан үлэбиттэн уурайбытым. Өр сылларга биир тэрилтэҕэ үлэлээбит кэмнэрбэр элбэх грамоталарынан наҕараадаламмытым. Үлэ бэтэрээнэбин, “Сэрии cылын оҕото” знак ылбытым.
Билигин оҕолорум, сиэннэрим, хос сиэннэрим тустарыгар диэн олоробун. Чөл олоҕу тутуһабын, скандинавскай хаамыынан дьарыктанабын, иистэнэбин.
Слепцова Анна Алексеевна
Усуйаана улууһун Тумат бөһүөлэгэр төрөөбүтүм. Сэрии бүтэригэр, 1945 сыллаахха, 6 саастаахпын. Мин өйдүүрбүнэн, дьоннорум: ийэм Томская –Слепцова Наталья Афанасьевна, аҕам Слепцов Алексей Алексеевич, үлэлиир этилэр. Ийэм сарсыарда эрдэ туран киэһэ хараҥарыар диэри иистэнэрэ, оборуонаҕа — фроҥҥа диэн тирииттэн этэрбэс, бэргэһэ, үтүлүк тигэрэ. Аҕам сайын балыктыыра, кыһын Ярок, Лээхэп арыыларынан, Аҥардаамҥа сылдьан кырсалыыра. Бултаабыт бултарын, тикпит таҥастарын барытын боломуочунайдар диэн дьон хомуйан илдьэллэрэ. Ньуосканы, илин кэбиһэри, бөҕөҕү ылаллара, ити барыта, аны санаатахха, үрүҥ көмүс оҥоһуктар эбит.
1952 сыллаахха сэрии кэннэ тыа сирин тупсарыы, бөһүөлэктэргэ дьиэ тутуута саҕаламмыта. Тумакка саҥа дьиэни тутар биригээдэҕэ оҕолору сыһыаран үлэлэтэллэрэ. Горохов Вася, Горохов Алеша, Колесова Маша уонна мин дьиэни ханапааккалыырбыт. Дьиэ хара муостатыгар уонна дьиэ үрдүгэр буору таһан кутарбыт. Онтон кэнники сылларга хас сайын аайы оскуола, балыыһа, хонтуора кыһын оттор маһын бэлэмниирбит. Уунан болуотунан кэлбит маһы хостоон, илии эрбиитинэн эрбээн, хайытан саһаанныырбыт.
Биригэдьиирбит Охлопкова Дария Павловна диэн үс оҕолоох хоһуун үлэһит дьахтар этэ. Дьиҥнээх саха хоһуун дьахтара эбит. Кинини үтүктэн сылайарбытын, илийэрбитин аахсыбакка үлэлиирбит. Ити курдук ыалга, интернакка олорон Тумакка 7 кылааһы бүтэрбитим. Онтон Хаһааччыйаҕа интернакка олорон 10 кылааһы бүтэрбитим. Иитээччи идэтин баһылаан пенсияҕа тахсыахпар диэри дьааһыла-саадка үлэлээтим. Кыргыттарым, сиэннэрим, хос сиэннэрим этэҥҥэ олороллор. Кэккэбит хаҥыы турар. Дойдубутугар үтүө суобастаахтык үлэлээн, олох сайдарыгар туруулаһар дьонноохпуттан үөрэбин, дьоллонобун.
Үлэ бэтэрээнэбин, “Сэрии сылын оҕото”, “Почетный гражданин Усть-Янского района”, “Почетный долгожитель Усть-Янского улуса” диэн бочуот ааттардаахпын, иитээччи идэбинэн элбэх Бочуот грамоталардаахпын.
Индеева (Сергеева) Полина Васильевна
Мин, Индеева (Сергеева) Полина Васильевна, ахсынньы 4 күнүгэр 1939 сыллаахха Усуйаана улууһун Хаһааччыйа бөһүөлэгэр төрөөбүтүм.
Аҕа дойду сэриитэ саҕаламмытыгар 2 саастаахпар төрөппүттэрим миигин тыаҕа ыыппыттар. Бэйэлэрэ “Илин Шар” тыатыгар эбэбин кытта барбыттар. Бииргэ төрөөбүттэр 4 этибит. Улахан убайым Киимэ 12 саастааҕа, эдьиийим Огода 9 саастаах, балтым Дуня 5 саастаах.
Сэрии саҕана аччыктыырбытын өйдүүбүн. Ас букатын суоҕа. Аччыктаан ытааччыбыт. Онтон биирдэ “Америка бурдуга” диэн аҕалбыттара. Уу курдук бурдук этэ. Лэппиэскэ буһардахтарына сиикэй буолааччы, бурдугу үрүөҕүнэн үрэллэрэ.
Ону кытта аҕам Василий Васильевич Куоҕастаахтан горох аҕалааччы. Ийэм Сергеева Дария Ивановна диэн ааттаах. Эбээбит икки хараҕа көрбөт этэ. Биһиги аччыктаан ытаатахпытына, тобугар олордон олоҥхолооччу, ыллааччы сааратан.
Ийэм айааннар кырыыларынан илдьэ сылдьан күөх оту “ирчиги” үргэтээччи. Онтон ону кэрдэн сиэтээччи.
Ийэм барахсан ыран охтон ороҥҥо сыппыта. Убайым Киимэ сэрии бүтэригэр 12 саастааҕа, илимнээн 4 балык аҕалан сиргэ бырахпыта, онуоха төрөппүттэрбит үөрэн дьоллоно түспүттэрэ бу харахпар көстөр. Ийэбэр балыгы сиэппэтэхтэрэ, миинин эрэ иһэрдибиттэрэ.
Нижнеянскайга аҕам балыгы бородууктаҕа атастаһан аҕалааччы. Аҕам 1953 сыллаахха өлбүтэ. Ийэм Дьааҥы Эҥэтигэр 1973 сыллаахха күн сириттэн барбыта.
10 саастаахпар убайым тыынан оскуолаҕа аҕалбыта. Онно олорор ыалым суоҕуттан 5-с кылааска эрэ диэри үөрэммитим.
1957 сыллаахха оройуоннай балыыһаҕа санитарканан үлэлии киирбитим. Биир сыл үлэлээн баран, медицинскэй сиэстирэ идэтигэр үөрэххэ туттарсыбытым. Балыыһаҕа идэбинэн 51 сааспар диэри үлэлээтим. Элбэх киһиэхэ укуол, систиэмэ туруоран, түүннэри-күнүстэри дьуһуурустубалаан, ыарахан ыарыһахтары бүөбэйдээн, эмчит буолан олохпун анаатаҕым.
Билигин 82 саастаахпын, пенсионербын. Кэргэним Ленскэйтэн төрүттээх Индеев Гаврил Иванович 1980 сыллаахха ууга оһоллонон өлбүтэ. 9 оҕону төрөтөн, иитэн, дьоллоох ийэ аатын сүкпүтүм. Хомойуох иһин, 3 оҕом анараа дойдуга суолламмыттара.
Билигин 6 оҕом бары этэҥҥэ дьиэ кэргэннэнэн, оҕолонон-урууланан олороллор. 17 сиэннээхпин, 13 хос сиэннээхпин.
Үлэ бэтэрээнэбин, нэһилиэк Бочуоттаах олохтооҕобун, «Ударник коммунистического труда», «Почетный долгожитель Усть-Янского района» бочуотунай ааттардаахпын, эмчит быһыытынан элбэх Бочуот грамоталардаахпын.
Сыроватская Александра Николаевна
Мин бэс ыйын 12 күнүгэр 1938 сыллаахха Омолой нэһилиэгэр күн сирин көрбүппүн. Аҕам кыра эрдэхпинэ ыалдьан өлбүт, эмп диэн суох буоллаҕа. Ийэм убайдарбын кытта сылдьан балыктаан, түүлээхтээн оҕолорун улаатыннартаабыт. Биһиги бииргэ төрөөбүттэр биэс оҕо этибит. Мин оҕо эрдэхпинэ оронтон турбат ыарыһах этим, куруук ыалдьан сытарбын өйдүүбүн. Ол биэс бииргэ төрөөбүттэн билигин мин соҕотох баарбын. Бу ахтыы суруйар кэммэр 83 сааспар сылдьабын.
Сэрии саҕаланыытыгар 3 саастаах этим. Ийэм куруутун иистэнэр эбит. Мин арыый улааппытым кэннэ уоттаах тымтык туттараллара, иистэнньэҥнэргэ сырдатарым. Ийэм тикпит таҥаһа: уктас, үтүлүк, бэргэһэ, этэрбэс – бу барыта фроҥҥа барара, хомуйан ыыталлара. Эдьиийдэрим эмиэ көмөлөһөллөрө буолуоҕа. Убайдарым түүлээхтээн, балыктаан фроҥҥа көмөлөһөллөрө. Ону тэҥэ көтөрү, түүтүн туспа, буутун туспа, этин туспа харайан фроҥҥа диэн туттараллара. Ону ааһан, фроҥҥа көмөҕө диэн былыргы киэргэллэри, алтан иһиттэри хомуйан ылаллара.
Обургу оҕолор үрэх үөһээ өттүттэн сылбах мас хомуйан бөһүөлэккэ аҕаларбыт. Икки улахан дьон баар буолаллара, ол кинилэр илдьэ сылдьан мас хомуттаран, болуоттаан бөһүөлэккэ аҕаларбыт. Онтон ууттан маспытын барытын үөһээ биэрэккэ таһарбыт. Аны таспыт маспытын эрбээн, хайытан саһаанныырбыт. Сайын устата ити курдук иккитэ-үстэ болуоттаан, таһан, эрбээн, хайытан, саһааннаан туттарарбыт. Бу сайыны быһа бэлэмнээн туттарбыт маспытын кыһын оскуолаҕа, кулуупка, хонтуораҕа оттоллоро.
Төрдүс кылааһы бүтэрбит оҕолору күһүн Хаһааччыйаҕа үөрэттэрэ аҕалаллара. Мин ыалдьан сүгүн үөрэммэтэх киһибин. Сайын үөрэх бүттэҕинэ дьиэбитигэр айанныырбыт. Онно биһигини күүстээх үлэ күүтэрэ. Ийэм, убайдарым бары ыстаадаҕа үлэлииллэр. Оҕолор аны табалары бостууктуубут. Ол аата сарсыарда 7 чааска атын сменаттан ыстааданы тутабыт нөҥүө сарсыардаҕа диэри. Сорукпут диэн: биир да табаны сүтэриэ суохтаахпыт.
Сарсыарда ыстааданы барытын тордох дьиэ таһыгар аҕалан сытыараҕын. Уучаҕынан ыстааданы тула кэрийэ сылдьаҕын, оччоҕо табалар сыталлар, 1,5 чаас курдук. Ыстааданы дьиэбит таһыгар аҕаллыбыт даҕаны, кырдьаҕас үлэһиттэр ыстаада иһинэн кэрийэ сылдьан, маннык дьүһүннээх, итинник муостаах табаҕыт суох, быстан хаалбыттар диэн буолар.
“Чээйдээн баран быстыбыт табаларгытын булан аҕалыҥ,”- дииллэр. Аны ол табаларбытын көрдөөн булан аҕалабыт. Урукку үлэһиттэр олус ирдэбиллээх буолааччылар, үлэлэригэр бэриниилээхтэрэ. Күһүн хараалга киллэрэн аахтахтарына, таба ахсаана барыта баар буолуохтаах этэ. Ыстаада туруга, көрдөрүүтэ үрдүк буоларын ситиһэрбит, оннук ирдэбил этэ. Ол туһугар үлэһит бары кыһаллара.
1967 сыллаахха Хаһааччыйаҕа кэлэн үлэлээн, дьиэ кэргэн ийэтэ буолан, оҕо-уруу төрөтөн, дьааһылаҕа үлэлээн, завхозтаан 1988 сыллаахха пенсияҕа тахсыбытым.
1993 сыллаахха “Усть-Янский” совхоз эһиллибитэ, дьоммут үлэтэ суох буолбуттарыгар “Татайка” диэн ааттаах община тэриммиппит. Община баһылыгынан аҕабыт Сыроватскай Дмитрий Семенович буолбута. Кини салайыытынан үлэлээн сылдьыбыппыт. 1997 сыллаахха аҕабыт ыалдьан олохтон туораабыта. “Татайка” община күн бүгүҥҥэ дылы үлэтэ баһаам. Кыыһым Екатерина Прокопьевна Макарова салайан, сыллата былааммытын толорон үлэлии-хамсыы сылдьабыт. Мин наставник быһыытынан өрүүтүн ыйан-кэрдэн, сүбэлээн, кыаҕым баарынан дьоммунаан бииргэ буолан тыабар тахсабын, астыыбын, муҥхалыыбын.
Оҕо эрдэхпиттэн ырыаны олус сөбүлээн, доҕор оҥостон бу күҥҥэ диэри ыллыы-туойа сылдьабын. Уон сыллааҕыта “Дьүкээбил суһума” диэн ырыа ансаамбылын тэриммиппит, онтон кынат анньынан бэйэм хоһооннорбор уонна олохтоох айар дьоммут хоһоонноругар ырыа айар буолбутум. Ол курдук “Таптыыр кэрэ Татайкам”, “Хаһааччыйа” Николай Слепцов тылларыгар, “Кубалар”, “Эһиги ийэлэр буолаҥҥыт” Петр Томскай (Мохсунуоха) тылларыгар, “Балыксыттар”, “Кыайыы күнэ”, “Хаһааччыйа”, “Дойдубут биһиэнэ – туундара” Алексей Томскай тылларыгар, “Хаһааччыйам кыысчаана”, “Халысхан сыарҕалар”, “Күөгүлүүр — мин таптыыр үрэҕим” Василий Барабанскай тылларыгар уонна бэйэм айбыт хоһооннорбор: “Омолой эбэм”, “Доҕорбор”, “Махталы аҕаллым”, “Сайдыы” — кулууп”, “Ийэлэргэ” — ис кутум арыллан мелодиялары айбытым. Ону тэҥэ “Ахтылҕан” диэн муоралыы ырыа, оһуохай тыллара айыллан тахсыбыттара.
Бэйэм төрөппүт 7 оҕолоохпун, 20 сиэннээхпин, 16 хос сиэннээхпин.
Үлэ ветеранабын. Наҕараадаларым: “Заслуженный работник сельского хозяйства Республики Саха (Якутия)”, “Гражданская доблесть” бэлиэ, “Почетный гражданин Усть-Янского улуса” диэн бочуоттаах ааттаахпын.