Сайын оҕолор дьарыктаах буолалларын туһуттан Туматтааҕы “Түмсүү” култуура дьиэтэ аан маҥнай, оҕолору аралдьытар-сайыннарар сыаллаах “Сайдыс” сайыҥҥы сынньалаҥ лааҕырын дириэктэр эбээһинэһин толорооччу, уус-уран салайааччы Мичил Томскай көҕүлээһининэн арыйан, бэрт сэргэхтик, киэҥ хабааннаахтык араас хайысханан үлэлэттэ.
Ол курдук, от ыйыгар араас тэрээһин нэдиэлэҕэ үстэ: успуорт былаһааккатыгар, айылҕаҕа уонна култуура дьиэтигэр ыытылыннылар. Манна күүс- көмө буоллулар култуура дьиэтин специалиһа Галина Томская, үлэһитэ Туяра Бубякина.Уопсайа 24 оҕо: орто кылаас үөрэнээччилэриттэн саҥа оскуолаҕа киирэр оҕолорго диэри сынньалаҥнарын атааран сырыттылар. Бу биһиги нэһилиэкпит оҕолоро уонна Дьокуускай куораттан, Депутатскайтан, Карелияттан дьонноругар сынньана кэлбит оҕолор буолаллар.
Күнтэн күн араас интэриэһинэй тургутуктар, түһүмэхтэр олус үчүгэйдик аттарыллан, эрдэттэн наарданан оҥоһуллан ыытылыннылар. Оҕолор сынньалаҥҥа кэлэр чаастарын кэтэһэн туран бириэмэлэрин иннинэ кэлэн үөрүүнэн сырыттылар. Хас күн аайы аныгы үҥкүүнэн разминкаланан күннэрэ саҕаланна.
Бастакы күн билсиһии уонна “Саха төрүт оонньууларыгар” Мүһэ сүүрдүүгэ күрэххэ уолаттарга 1 м. — Коля Легусин, 2 м. — Саян Томскай, 3 м. — Дьулусхан Томскай таҕыстылар. Кыргыттарга: 1 м. — Сардаана Томская, 2 м. — Лина Слепцова, 3 м. — Катя Горохова буоллулар. Ону тэҥэ оҕолор “Кириэс тэбии” уонна саха төрүт остуол оонньууларын сэргии оонньоотулар. Хабылык, хаамыска, тырыыҥка уонна “Олоҥхо ыллыгынан айан” остуол оонньууларыгар күөн көрүстүлэр.
Атын күннэргэ: медиа көрүҥнэригэр хаартыскаҕа түһэрии кистэлэҥнэригэр уонна видеону хайдах сөпкө устарга холонон көрдүлэр, үөрэннилэр. Пейзаж айылҕа кэрэ көстүүтүн түһэрэн, бэчээттэммит хаартыскаларын принтерга таһааран бэйэлэригэр өйдөбүнньүк бэлэх быһыытынан астына-дуоһуйа ыллылар.
Кыраайы үөрэтиигэ Тумат нэһилиэгин кэрэһэлиир устуоруйатын, биллиилээх дьонун туһунан кинигэлэртэн, Аҕа дойду сэриитин кыттыылаахтарын туһунан аналлаах пааматынньыгы көрөн-билсиһэн уонна бу соторутааҕыта оҥоһуллубут биллиилээх уонна удьуор табаһыттар туһунан Искибиэртэн киэн тутта-сэргии көрдүлэр, билиилэрин чиҥэттилэр. Билиигэ баҕалара, ыйытыктара элбэҕэ сөхтөрдө.
Оҕолор төрөөбүт дойдуларын үүнээйилэрин: кучу оту, ньээм-ньээм сибэккини уонна да атын эмтээх оттору кэрэхсии, биһирии билистилэр. Итиэннэ араас өҥнөөх кумааҕынан оригами ньыматынан илии оҥоһуктары оҥорорго үөрэннилэр.
Арассыыйаҕа Балыксыт күнүгэр “Күөгүһүттэр күрэхтэрэ” ыытыллан айылҕалыын алтыһан, Күөх Боллохтон бэриһиннэрэн биир сонун күн буолан ааста. Манна күрэххэ Люда Горохова, Сардаана Томская, Коля Емельянов уонна Саян Томскай көхтөөхтүк кытыннылар.
Оттон “Саамай бастакынан балык туппут” Георгий Протодьяконов уонна “Саамай улахан балыгы”- сордоҥу Алекс Томскай аҕатынаан Юрийдыын тутан үөрүүлэрэ үксээтэ. Түмүккэ 1 миэстэни ылан кыайыылаах Георгий Протодьяконов буолла. 2-кэ — Коля Легусин, оттон 3-кэ уолаттартан хаалсыбат Катя Горохова буоллулар. Миэстэлэспиттэргэ Добун суруктар уонна бириистэр туттарылыннылар.
Арассыыйаҕа фольклор биир күнэ чугаһаан иһэринэн дьүрүскэн тыастаах Хомуһу кытары билистилэр, сорохтор аан маҥнай оонньоон хомус алыптаах дорҕоонугар уйдардылар. Олохтоох иистэнньэҥнэр быыстапкаларын — Яна Николаевна уонна Анфиса Афанасьевна таба тирииттэн, кыбытыктан тигии үлэлэрин, иистэрин, оҥоһуктарын билистилэр-көрдүлэр уонна өйдөбүнньүк хаартыскаҕа түстүлэр. Араас аралдьытар оонньуулар ыытылыннылар, “Алые паруса” ырыаны гитаранан Коля Легусин доҕуһуоллатан бары оҕолор ыллаан толордулар. Салгыы култуура колледжын устудьуоҥката Люда Санникова бэйэтин үөрэҕин оҕолору кытары үллэһиннэ, ол курдук актерскай маастарыстыбаны, сөпкө тыынар эрчиллиилэри үөрэттэ, блиһиннэрдэ.
Түмүккэ бары оҕолорбутугар Туоһу суруктар, минньигэс бэлэхтэр туттарылыннылар. Оҕолор бэйэ-бэйэлэрин билсэн, доҕордоһон, олус элбэҕи билэн, дуоһуйа сынньанан үөрэн-көтөн тарҕастылар. Элбэх араас интэриэһинэй оонньуулары, араас тургутуктары ааспыттарыттан үөрэллэрин эттилэр.
Оҕолор төрөппүттэрэ тэрийээччилэргэ маннык сонун, кэрэхсэбиллээх сынньалаҥы тэрийбиттэрин иһин махтал бастыҥын, алгыс үтүөтүн анаатылар, өссө да ситиһиилэри баҕардылар.
Бары оҕолорбутугар өссө да туһалаах сынньалаҥы, ситиһиилэри, доруобуйаны, дьоллоох оҕо сааһы баҕарабыт, умнуллубат сайын буолбутуттан үөрэбит. Кэрэни кэрэхсээҥ, үүнүҥ-сайдыҥ, үтүөҕэ дьулуһуҥ!
Елизавета Горохова, Тумат нэһ.
